شناخت منابع آب های زیرزمینی دشت فومنات و مطالعه تغییرات کیفی آن ها

به منظور شناخت منابع آب های زیرزمینی دشت فومنات و مطالعه تغییرات کیفی آن ها، مطالعاتی بر روی منابع آب های زیرزمینی این منطقه انجام گرفت . بدین منظور پس از جمع آوری و بررسی اطلاعات اولیه و داده های اقلیمی ، مطالعات صحرایی انجام شد. نخست زمین شناختی کواترنر منطقه مورد مطالعه قرار گرفت . سپس عوامل مؤثر بر بیلان آب ارزیابی گردید. با استفاده از عکس های هوایی و نقشه های توپوگرافی در مقیاس ، نقشه فهرست منابع آبی منطقه تهیه شد. پس از به دست آوردن ارتفاع سطوح پیزومتریک از سطح دریا نقشه های پیزومتریک و هم عمق برخورد به سطح آب زیرزمینی تهیه و نوسانات سالیانه آبخوان ها ارزیابی گردید. با استفاده از نتایج آزمایش پمپاژ، ویژگی های هیدرولیکی آبخوان ها شامل ضریب قابلیت انتقال آب (t) و ضریب ذخیره (s) با استفاده از روش های تیس و جاکوب محاسبه شد. هم چنین با استفاده از نتایج آزمایش های پمپاژ پله ای ، ضرایب افت خطی (b)و غیرخطی (c)تعدادی از چاه های عمیق منطقه محاسبه و معادلات این چاه ها تعیین گردید. پس از آشنایی با آبخوان ها و تعیین خطوط اصلی جریان آب های زیر زمینی ، هیدروشیمی آبخوان ها و تغییرات کیفی آن ها مورد بررسی قرارگرفت . غلظت کاتیون ها و آنیون های اصلی شامل کلسیم ، منیزیم ، سدیم ، پتاسیم ، کلر، سولفات ، کربنات ، بی کربنات ، فسفر، نیتروژن آمونیاکی ، نیتروژن نیتریت ، نیتروژن نیترات ، آهن ، بعضی از فلزات سنگین و سمی نظیر سرب، کادمیوم و جیوه ، هم چنین ec ، ph ، bod ، cod و tdsاندازه گیری شد. مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی نشان می دهد که منطقه مورد بررسی یکی از بهترین مناطق در جلگه گیلان از نظر ذخایر آب های زیرزمینی است و آبخوان ها شامل یک آبخوان آزاد با دبی ضعیف و تعداد زیادی آبخوان های تحت فشار معمولی و تحت فشار جهنده (آرتزین ) بوده و از دبی قابل ملاحظه ای برخوردار هستند. هم چنین مطالعات هیدروشیمی نشان می دهد که منابع آب های سطحی و زیرزمینی منطقه در اغلب موارد از کیفیت خوبی جهت مصارف شرب ، آبیاری و صنعتی برخوردار است . نتایج حاصله حاکی از افزایش تدریجی هدایت الکتریکی ، سدیم و کلر در مسیر جریان زیرزمینی بوده و برای سایر اندازه گیری ها تغییرات از روند مشخصی پیروی نمی کند. غلظت آهن در آبخوان های جنوبی (به ویژه منطقه فومن ) نسبتاً قابل ملاحظه بوده ولی در آب آبخوان های سایر نقاط آهن وجود ندارد. مشکل آلودگی نیترات در آبخوان ها مشاهده نگردید. یون های سرب ، کادمیوم و جیوه نیز در آبخوان ها وجود نداشته و مقادیر codو bod نشان دهنده سالم بودن آب ها است .